maandag 29 augustus 2016

Help de rijken (RvhG)

CD&V/Nieuw liet zich waarschijnlijk door dit nummer van Raymond van het Groenewoud inspireren toen ze het voorstel voor de nieuwe toegangsprijzen voor de Doolhof en het Kasteel van Loppem vastgelegd en besproken hebben . Er is een zekere verbetering want meer mensen kunnen dit nu gratis bezoeken: leerkrachten, Zedelgemse andersvaliden, ICOM (International Council of Museums)-leden, Zedelgemse scholen en 1ste graad van de Abdijschool van Zevenkerken. Een verbetering dus en we hebben dit punt dan ook goedgekeurd in de gemeenteraad. Maar het zou veel beter kunnen.

Met de gratis toegang voor de scholen wil men drempelverlagend werkend voor de jeugd: er is niet alleen het spelelement van de doolhof maar er is ook het kasteelbezoek met een belangrijke cultuurhistorische inhoud; hierbij denken we o.a. aan de (Belgische) neogothiek van de architecten Pugin en de Bethune verbonden met het ultraconservatieve catholicisme, ultramontanisme (radicale pausgezindheid) en antiliberalisme, de relatie met Guido Gezelle en de revolutie van Loppem waarbij de regering van Loppem tot stand kwam samen met de overgang naar het algemeen enkelvoudig stemrecht (toen nog louter mannelijk). Het kasteel is uniek, letterlijk, want het is het enige neogothische kasteel in ons land waarvan de architectuur en het interieur volledig in hun oorspronkelijke staat zijn behouden.

Toch hebben we hier belangrijke bemerkingen bij dit voorstel en hebben deze ook aangekaart in de gemeenteraad. Dat de Zedelgeme scholen en de Abdijschool van Zevenkerke één keer per jaar gratis toegang hebben is mooi maar geldt echter maar voor een deel van de Zedelgemse jongeren. Als men dit niet wenst te beperken tot de Zedelgemse scholen (want het betreft voor de helft inkomsten van de gemeente Zedelgem) waarom dan alleen de Abdijschool van Zevenkerken en waarom niet de eerste graad van de andere scholen in aanpalende gemeenten. Het is immers eerder in die andere scholen dat we onze Zedelgemse jeugd terug vinden, niet in de Abdijschool. De Abdijschool is heel elitair; de leerlingen zijn vooral jongeren waarvan de ouders heel welstellend zijn, soms adellijk of zelf koninklijk van afkomst.

Daarom heb ik dan ook voorgesteld om ook de scholen van Brugge en Torhout gratis toe te laten maar hier had de meerderheid geen oren naar. Met N-VA waren we zelfs akkoord om dit af te zwakken en raadslid Aäron Demeyere formuleerde het ongeveer zo: Als het dan echt gemeend is, dat je onze jeugd de mogelijkheid wilt bieden om het doolhof en kasteel te bezoeken dan is het op zijn minst aangewezen om de Zedelgemse jeugdbewegingen op dezelfde manier één keer per jaar gratis het doolhof en het kasteel te laten bezoeken. 

De opmerking van de verantwoordelijke schepen over zijn twijfels over de interesse in de andere deelgemeenten heb ik weerlegd met mijn eigen ervaringen als oud Chiro-lid en oud Chiro-leider van Veldegem maar het was boter aan de galg. Gratis toegang voor andere jongeren dan in het originele voorstel, dat zal nog onderzocht worden en dat zal er dan wel komen met sint-juttemis.

Deze beslissing herinnert ons aan het vroegere N-VA-voorstel van raadslid Laurence Lambert om, gezien de praktische problemen op de gemeente Zedelgem om gebruik te maken van het openbaar vervoer, gedeeltelijk tussen te komen in de kostprijs van een jongerenabonnement. Ook dit voorstel om jongeren te helpen, werd door CD&V/Nieuw afgewezen.

We vinden het ongehoord dat men de toegang tot de doolhof en het kasteel van Loppem niet gratis kan maken voor alle Zedelgemse jongeren maar dit dan wel doet, mee op kosten van de gemeente, voor een groep jongeren waarvan de ouders behoren tot de financiële elite van ons land. Dus ja, zoals Raymond zingt: help de rijken.
(foto's: Westtoer)

P.S. Voor wie in de eerste weken de doolhof en/of het kasteel van Loppem wenst te bezoeken, is er goed nieuws. Westtoer biedt de gezinnen (2 volwassenen en 2 kinderen) een gratis toegangskaart aan (kasteel en doolhof), aan te vragen via internet als promotie van de Kasteelbossen. Deze actie loopt nog tot 16 oktober 2016 via www.kasteelbossen.be.

donderdag 11 augustus 2016

Vyncke-memorabilia

Amaat Vyncke, Zedelgems zoeaaf, blauwvoet-studentenleider en Witte Pater heeft me al sinds mijn kinderjaren gefascineerd en geïnspireerd. Op een regionale chironamiddag zag ik de gedenkplaat op het Zedelgemse gemeentehuis en las er dat de Witte Pater Missionaris 'onder zijne iever bezweken (was) te Kibanga op het Tanganika-meer' in 1888, dus vrij kort na de ontdekking van Congo door Stanley. Fascinerend dat een zoeaaf, soldaat dus van de paus, hier geboren, overleed in Centraal-Afrika.
Later leerde ik de veelzijdigheid van onze meest bekende Zedelgemnaar beter kennen: als jongeling werd hij Pauselijk Zoeaaf in Rome, bouwde nadien de studenten-zoeavenbeweging mee uit, lag met Albrecht Rodenbach mee aan de basis van de blauwvoeterie, werd priester en bouwde het onderwijs en het sociale leven uit in zijn parochie Dudzele en kon, na lang aandringen Witte Pater worden en vertrekken naar het onbekende, duistere Afrika. Hoewel hij wist dat dit betekende dat hij waarschijnlijk binnen de vijf jaar zou sterven, weerhield dit hem er niet van om de armsten der armen (i.c. de kinderen waarvan de ouders als slaaf waren weggevoerd) te gaan helpen. Zijn 'Brieven van eenen Vlaamschen Missionaris in Midden-Africa' (1884,1885, 1888) waren mee bepalend voor de beeldvorming over Afrika en Congo en voor de strijd tegen de slavenhandel. Omwille van zijn engagement (sociaal, Vlaams, internationaal) hebben we ruim twintig jaar terug, met de VU onze prijs de naam 'Ratte Vyncke' gegeven. De biografie, die ik schreef over Vyncke en die uitgegeven werd in de reeks Zedelgemse Historische uitgaven (nr. 3), werd o.a. door de Witte Paters zelf, heel positief onthaald.

Ook vandaag blijft Vyncke mij en anderen boeien. Zo had ik dit voorjaar contact met de kunstenaar Jan Fabre die enkele jaren terug met juweelkevers een monumentaal portret schiep van Amaat Vyncke, meteen een duidelijk bewijs dat Vyncke na 150 jaar nog steeds inspireert en een erg schril contrast met zij die zich die zich hier verzet hebben om het nieuwe Sociale Huis te noemen naar 'Ratte Vincke'.


Ook zoek ik regelmatig betaalbare memorabilia en kon recent twee zaken op de kop tikken via internet. Het ene is een prentkaart van het 'moederhuis' van de Witte Paters, Maison Carrée (Algerije), door de blauwvoeter Ratte Vyncke in een brief aan Guido Gezelle omschreven als vierkant-huis (met een getekende vierkantje). Het andere is een tekening van een Vyncke-kop (zoals op zijn rouwprentje) met een Afrikaans dorp op de achtergrond. Een vignet dat deel uitmaakte van 'een reeks van 30 missionaris koppen, waarvan er elke maand een in PRO APOSTOLIS verschijnte'… te krijgen voor 1 fr. per vignet, te plakken in een mooi album dat 10 fr. kost. Beide werkjes werden mij via de post toegestuurd. Was het het verlof of was het de zon maar de post werkte trager dan in de tijd van Vyncke. Beide brieven, met een correcte en goed leesbare geadresseerde, waren afgestempeld op 25 juli maar vielen pas vandaag 10 augustus in mijn brievenbus.